Aangemaakt door

Ine Callebaut (KAHO)

Definitie

Kinderen en jongeren verkeren in een continu proces van ontwikkeling. Die ontwikkeling verloopt min of meer schoksgewijs en is afhankelijk van verschillende factoren zoals aanleg, leeftijd en ervaringen. Niet alle leerlingen van dezelfde leeftijd doorlopen de ontwikkelingstaken op eenzelfde tempo.
http://bso.khleuven.be/index.php?option=com_content&view=article&id=90&Itemid=76&limitstart=5

Illustratie

Bij eenzelfde leerling kunnen er soms verschillen zijn voor meerdere ontwikkelingsdomeinen. Een kind kan bv. verder gevorderd zijn in de motorische ontwikkeling dan in de taalontwikkeling of in de sociaal-emotionele ontwikkeling.
De oog-handcoördinatie van Jonas (9 jaar) is reeds verfijnd. Knippen, schrijven en handvaardigheid lukken goed. In de klasgroep loopt Jonas wat verloren. Hij heeft geen echte vrienden, hij smeedt geen hechte vriendschapsbanden. Hij wordt ook steevast als laatste gekozen bij groepswerk, groepsspelen...
Deleu, A. & Wante, D. (2008). Puzzelen aan een uitdagende leeromgeving. Basisdidactiek voor de leraar lager onderwijs. Mechelen: Plantyn.

Kinderen hebben de tijd nodig om zicht te ontwikkelen en te rijpen. Sommige leerlingen leren nieuwe vaardigheden snel aan, maar kunnen die moeilijker toepassen in allerlei situaties. Anderen hebben meer tijd nodig om nieuwe vaardigheden te leren, maar integreren die dan snel in de totale ontwikkeling.
Deleu, A. & Wante, D. (2008). Puzzelen aan een uitdagende leeromgeving. Basisdidactiek voor de leraar lager onderwijs. Mechelen: Plantyn.

Het ontwikkelingsniveau van een kind is gerelateerd aan:
- zijn leeftijd: een vierjarige heeft een 'lager' ontwikkelingsniveau dan een zevenjarige;
- zijn leefwereld: de etnische, sociale en culturele achtergrond van een kind heeft invloed op hoe het zich ontwikkelt;
- zijn belevingswereld: een kleuter beleeft zijn wereld anders dan een tienjarige;
- zijn fysieke, cognitieve, sociale en morele 'hoedanigheid': een kind van zes jaar heeft op deze gebieden een ander ontwikkelingsniveau dan een twaalfjarige.
Alkema, E.& Tjerkstra, W. (2001). Méér dan onderwijs: theorie en praktijk van het onderwijs in de basisschool. Assen: Van Gorcum

Verwante begrippen

zone van de naaste ontwikkeling, ontwikkelingsproces, schoolrijpheid