Aangemaakt door
Astrid Cornelis (KHK)
Definitie
Een leerplan is een plan van leerdoelen per leerdomein.
De onderwijskoepels vonden de decretale eindtermen en ontwikkelingsdoelen te algemeen en te vaag geformuleerd. Daarenboven wilden ze verder gaan dan het ‘minimum’ en hun eigen pedagogische waarde en project vertaald zien. Omdat dit niet kan in de algemeen omschreven ontwikkelingsdoelen (OD) en eindtermen (ET) - die voor iedereen geldend zijn- werden leerplannen ontwikkeld, die de decretale OD en ET een pedagogisch-didactisch kleurtje geven.
De verschillende koepels (VSKO, OVS, POV, GO!,…) ontwikkelden eigen leerplannen waarin de decretale eindtermen en ontwikkelingsdoelen duidelijk zichtbaar opgenomen werden. Om als school erkend te kunnen worden, zijn goedgekeurde leerplannen een voorwaarde.
In de leerplannen van het katholiek onderwijs (VSKO) hebben de samenstellers praktijktheoretische kaders geschetst voor de verschillende leergebieden. De doelen zijn er onderverdeeld in 5 leergebieden: lichamelijke opvoeding, muzische opvoeding, Nederlands, wereldoriëntatie en wiskundige initiatie. Binnen elk leergebied heeft men groeilijnen geformuleerd. Deze worden op twee manieren aangegeven:
- door de volgorde waarin de doelen in de doelenlijst staan (verticaal)
- door naast elk doel met een streepjescode aan te geven welk beheersingsniveau in welk jaar het best wordt nagestreefd (streepjeslijn/vette lijn/gerasterde lijn)
Alhoewel een leerplan op de eerste plaats een plan van leerdoelen is, geeft het ook aan hoe de leerkracht in de klas tewerk kan gaan om die doelen door de leerlingen te helpen verwerven. Het gaat om aanbevelingen, geen bindende opdrachten.
Voorbeeld: Gebruik van werkvormen, leermiddelen, onderwijsstijl, organisatie van de leerstof, evaluatie, groeperingsvormen... die aansluiten bij de krachtlijnen van het opvoedingsconcept van waaruit de leerplannen zijn ontwikkeld
Peeters E. & Severeyns A. (2011). Pedagogisch-didactische vorming en zorg deel 1. Onuitgegeven cursus voor het tweede jaar Bachelor Kleuteronderwijs, Katholieke Hogeschool Kempen, Departement Lerarenopleiding Vorselaar.
Illustratie
Een leerplan of curriculum omschrijft de leerdoelen die de leerlingen voor een bepaald vak moeten behalen.
In Vlaanderen is het een wettelijk verplicht document. Met andere woorden, men kan in Vlaanderen geen (door de overheid gesubsidieerd en erkend) onderricht geven als daarvoor geen goedgekeurd leerplan bestaat. Concreet wordt in het leerplan omschreven welke leerstofonderdelen moeten worden behandeld.
http://nl.wikipedia.org/wiki/leerplan (20/5/2012)
Het leerplan bewegingsopvoeding bevat de hedendaagse visie op bewegingsopvoeding waarbij de totale persoonlijkheidsontwikkeling van de bewegende leerlingen centraal staat. De leerplandoelen gelden zowel voor het kleuter- als het lager onderwijs.
http://www.vvkbao.be/materiaal/bewegingsopvoeding-leerplan (3/7/2012)
Verwante begrippen
schoolwerkplan, pedagogisch project
Beeld
Links
Leerplannen VVKBAO:
http://www.vvkbao.be/domeinen/leerplannen-algemeen
Leerplannen GO!:
http://www.g-o.be/sites/portaal_nieuw/Prikbordvoorleerkrachten/Basisonderwijs/leerplannen/Pages/default.aspx
Leerplannen OVSG:
http://www.ovsg.be/content/Publicaties/Leerplannen.html#basisonderwijs