Aangemaakt door
Astrid Cornelis (KHK)
Definitie
Bij intentioneel leren is van te voren duidelijk wat de leerresultaten zouden moeten worden en welke verscheidenheid aan leerprestaties moeten geleverd worden. Bij incidenteel leren is dit niet op voorhand gespecifieerd. Leren is dan meer een bijproduct van handelen of denken.
Boekaerts M., Boekaerts R. J., Simons P. & Simons R. (2003). Leren en instructie: psychologie van de leerling en het leerproces. Assen: Van Gorcum.
Illustratie
Men beschouwt leren vaak als iets wat je op school doet. Maar veel zaken leren kinderen onbewust door volwassenen te imiteren of door middel van spel. Dit spelenderwijs leren heeft vaak te maken met de belangstelling of interesses. Een kind speelt bijvoorbeeld graag met blokken en constructiemateriaal en leert daarbij allerlei handige constructies. Dit leren gebeurt niet-intentioneel: onbewust, door imitatie, identificatie, spel, oefenen, enzovoort. Daarnaast zijn er vormen van leren waar je bewust mee bezig bent. Je spreekt dan van intentioneel leren.
Alkema E., van Dam E., Kuipers J., Lindhout C., Tjerkstra W. (2006). Méér dan onderwijs: theorie en praktijk van het onderwijs in de basisschool. Assen: Van Gorcum.
De kleuterschool noemt met vooral ontwikkelingsgericht. Kleuters leren incidenteel, de ontwikkeling zelf is het uitgangspunt en het doel van dit onderwijs. Dat betekent dat je uitgaat van het feitelijk ontwikkelingsniveau van de kleuters die voortkomt uit hun belangstelling, hun leefwereld, hun mogelijkheden en hun behoeften. Langzaamaan komt er bij de vijfjarige kleuter een verandering in zijn leergedrag. Hij krijgt een grotere realiteitszin en raakt dan ook geïnteresseerd in doelgericht leren. Het kind stelt veel waarom-vragen, begint verbanden te leggen en ontwikkelt een werkhouding. Ook wordt het zelfstandiger en het taakbesef en de realiteitszin ontwikkelen zich, waardoor een leerintentie ontstaat en daardoor het incidentele leren van de kleuter intentioneel leren wordt.
http://www.motoriek.nl/praktijk/leerrijpheid/
Bij het incidentele leren (spel, iets maken enzovoort) gaat het om leren als bijproduct van andere activiteiten en niet om bewuste leeractiviteiten. Van 'intentioneel leren' kan (pas) sprake zijn als kinderen zich een taak kunnen stellen: 'ik wil dat kunnen', 'ik ga dat leren'.
http://www.jenaplan.nl/nl/over_leren_gesproken.html
Verwante begrippen
leren, incidenteel leren, fundamenteel leren
Beeld
http://explow.com/leren (2/7/2012)